Μία από τις πρώτες σουηδικές λέξεις που μαθαίνει κανείς, όταν επισκέπτεται τη Σουηδία, είναι το “fika”. Η λέξη αυτή, που πιστεύεται ότι γεννήθηκε από την αντιστροφή των συλλαβών της λέξης “kaffi” –παλιότερη εκδοχή της λέξης “coffee”– αντιπροσωπεύει μία από τις μεγαλύτερες παραδόσεις για τους Σουηδούς.
Κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, όταν δηλαδή εισήγαγαν για πρώτη φορά τον καφέ στην Σουηδία, η λέξη “fika” σήμαινε το να πίνεις μόνο καφέ. Με το πέρασμα των χρόνων, η συνοδεία του καφέ με κάποιο γλυκό αρτοσκεύασμα, το οποίο αποκαλούσαν “fikabröd” –«ψωμί για fika»– έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της συγκεκριμένης παράδοσης. Έτσι, με την άφιξη των ζαχαροπλαστείων στη Σουηδία τον 19ο αιώνα, η λέξη απέκτησε νέο νόημα, και πλέον καθιερώθηκε ως η συγκεκριμένη ώρα που αφιερώνει κανείς, για να απολαύσει τον καφέ και το γλυκό του με τη συντροφιά φίλων.
Το fika αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα κοινωνικό φαινόμενο, κατά τη διάρκεια του οποίου οι φαινομενικά απόμακροι Σουηδοί έχουν την ευκαιρία να περάσουν ποιοτικό χρόνο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, να γνωρίσουν νέους φίλους ή να δικτυωθούν με συναδέλφους και συνεργάτες. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, η υψηλή κατανάλωση καφεΐνης και ζάχαρης αποτελούν σημαντικά όπλα των Σκανδιναβών, ώστε να επιβιώσουν τις πολύωρες νύχτες. Σε πολλές εταιρείες, μάλιστα, το διάλειμμα για fika αποτελεί όρο στις συμβάσεις εργασίας, καθώς θεωρείται ότι αποτελεί μία θεραπευτική συνήθεια, η οποία προωθεί την ευμάρεια και την παραγωγικότητα των υπαλλήλων.
Από τις πρώτες μου μέρες στη φοιτητούπολη του Λουντ, που βρίσκεται στο νότιο μέρος της Σουηδίας, το ίδιο το πανεπιστήμιο φρόντισε να μας μυήσει σ’ αυτή την παράδοση, μέσα από την οργάνωση εκδηλώσεων που πρόσφεραν fika και ενθάρρυναν παράλληλα την κοινωνικοποίησή μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι το σημαντικότερο μέρος αυτής της παράδοσης, στο οποίο και δίνεται η μεγαλύτερη έμφαση, είναι η ανθρώπινη επικοινωνία.
Αν βρεθείτε ποτέ στη Σουηδία, τότε αξίζει να επισκεφθείτε ένα καφέ και να νιώσετε μέρος της παράδοσης αυτής. Οι επιλογές γλυκών λιχουδιών, για να συνοδεύσετε τον καφέ σας, είναι πάρα πολλές και εξίσου πεντανόστιμες. Μερικά από τα πιο δημοφιλή συνοδευτικά γλυκά είναι τα σουηδικά ρολάκια κανέλας (kanelbullar), τα ψωμάκια με κάρδαμο (kardemummabullar), το κέικ σοκολάτας (chokladkaka) και τα σουηδικά τρουφάκια σοκολάτας (chokladbollar). H ζωή γίνεται πιο απλή, όταν κάνεις ένα διάλειμμα από οτιδήποτε σε ανησυχεί, για να περάσεις λίγο ποιοτικό χρόνο με τους φίλους σου, και οι Σουηδοί το εφαρμόζουν καθημερινά.
