Βάζεις να δεις μια ταινία, πας ένα βραδάκι σινεμά ή απλά χαζεύεις τις νέες κυκλοφορίες. Κι εκεί που όλα είναι ωραία και καλά, πέφτει το μάτι σου πάνω στον ελληνικό τίτλο μιας ταινίας που σου τινάζει το μυαλό στον αέρα. Κι ένα μεγάλο «ΓΙΑΤΙ» αιωρείται πάνω απ’ την οθόνη.
Γιατί, λοιπόν, είναι τόσο συχνό φαινόμενο να βλέπουμε κατακρεουργημένους τίτλους ταινιών στην Ελλάδα; Ποιος κρύβεται πίσω από αυτό; Είναι κάποια σκευωρία; Ή μήπως κάποιος θέλει να μας τρελάνει;
Αρχικά, ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Δεν μεταφράζουν τους τίτλους οι μεταφραστές/υποτιτλιστές. Ούτε για τις ταινίες, ούτε για τις σειρές, ούτε για τηλεόραση, σινεμά ή άλλες πλατφόρμες streaming. Δυστυχώς, δεν μας πέφτει κανένας απολύτως λόγος για την απόδοση του τίτλου. Μάλιστα, συνήθως δεν μας δίνεται καν ο τίτλος, αν δεν έχει ήδη κυκλοφορήσει το πρόγραμμα, κι ακόμα κι αν μας δοθεί, έχουμε ρητές οδηγίες να μην τον αναφέρουμε πουθενά στους υπότιτλους, ακόμα κι αν αναφέρεται στο βίντεο. Δεν φταίμε εμείς, λοιπόν.
Και ποιος φταίει; Οι τίτλοι συνήθως επιλέγονται από την εταιρεία διανομής και συγκεκριμένα απ’ τα τμήματα μάρκετινγκ. Κάποιες φορές επιλέγουν να μείνει ο τίτλος στην ξένη γλώσσα, άλλες φορές να μεταφραστεί σχεδόν κατά λέξη (μάλλον όχι απαραίτητα από μεταφραστή) και άλλες απλώς αφήνουν τη φαντασία τους να οργιάσει.
Παλιότερα οι τίτλοι που επιλέγονταν ήταν τίτλοι που θύμιζαν ελληνικές ταινίες, για να είναι πιο οικείοι στον κόσμο και να τον τραβήξουν να δει την ταινία. Τα τελευταία χρόνια ίσως είναι λίγο καλύτερα τα πράγματα, αλλά και πάλι δεν λείπουν τα μαργαριτάρια. Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως δικαιολογείται, λόγω του περίεργου τίτλου, κάποιας λέξης που δεν αποδίδεται τόσο ωραία στα Ελληνικά ή όταν πρόκειται για έκφραση ή λογοπαίγνιο που δεν θα βγει πετυχημένο. Αλλά σε άλλες περιπτώσεις ή θέλουν να γίνουν δημιουργικοί και παρασύρονται απ’ τη μαγεία των λέξεων ή –δεν ξέρεις ποτέ– μπορεί να μας έχουν πάρει χαμπάρι και να το κάνουν επίτηδες προς ευχαρίστηση του κόσμου του ίντερνετ.
Όπως και να ’χει, δεν θα σταματήσουμε να γελάμε –ή και να κλαίμε– με τους ευφάνταστους τίτλους, οι οποίοι είναι τόσο πολλοί, που θα παραθέσω μόνο ένα προσωπικό Top 5.
The Life of Brian – Ένας προφήτης μα τι προφήτης! (Κλασικός ελληνικός κινηματογράφος.)
The Blues Brothers – Οι ατσίδες με τα μπλε (Ατσίδες δεν ξέρω αν είναι, αλλά μπλε δεν φόρεσαν ποτέ. Μπλουζ έπαιζαν οι άνθρωποι!)
The Edukators – Οι μέρες της αφθονίας σας είναι μετρημένες (Εγώ σκιάχτηκα λίγο.)
Bad Trip – Πες αλεύρι… ο αράπης σε γυρεύει (Χωρίς σχόλια.)
Shawshank Redemption – Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ (Ήταν τελικά ή δεν ήταν το μεγαλύτερο σπόιλερ όλων των εποχών;)
