Αν ήξερα ποια θα ήταν η τελευταία φορά που θα έκανα ποδήλατο, θα εμφανιζόμουν σαν μια φωνή από κάπου και θα μου ’λεγα: «Ντένια, κάνε, ρε συ, λίγο ακόμα! Μη γυρίσεις σπίτι από τώρα»! Αν ήξερα ποια θα ήταν η τελευταία φορά που θα έπαιζα με όλους μου τους φίλους επιτραπέζια, θα το τραβούσα άλλες δέκα ώρες, και ας νύσταζα. Αν ήξερα ποια θα ήταν η τελευταία φορά που θα κυκλοφορούσα χωρίς μάσκες και αντισηπτικά, μάλλον θα φιλούσα τα πόμολα, αλλά εντάξει, δεν θέλω να μπω σε λεπτομέρειες, το πιάσατε το νόημα.
Θέμα του μήνα είναι η ταπεινή υπόκλιση στις τελευταίες μας φορές. Για όσους ακολουθούν τις ασυναρτησίες που γράφω, στο προηγούμενο τεύχος μιλήσαμε για τον ενθουσιασμό των πρώτων φορών, οπότε θεώρησα λογικό να κλείσω αυτό το κεφάλαιο με την άλλη πλευρά του νομίσματος.
Σ’ αυτή την τρικυμιώδη θάλασσα που ονομάζουμε «ζωή», ένα σωρό εικόνες και εμπειρίες έρχονται και φεύγουν πριν καλά καλά τις γευτούμε. Για να καταλάβουμε μάλιστα τη βαρύτητα μιας εμπειρίας, μιας στιγμής, συνήθως πρέπει να περάσει ένα χρονικό διάστημα και να την αναλύσουμε από απόσταση ασφαλείας. Ξεκίνησα με το παράδειγμα του ποδηλάτου. Όταν ήμουν μικρή, έκανα τόσο συχνά ποδήλατο που δεν φανταζόμουν πως θα ερχόταν μια μέρα που θα πήγαινα την τελευταία μου ποδηλατάδα. Τώρα μπορεί κάποιος να πει πως έτσι γίνεται μ’ αυτά τα πράγματα. Όλα κάποτε τελειώνουν. Όμως υπάρχει μια πικρία σ’ αυτή τη φράση, και ας μην το βλέπουμε με την πρώτη ματιά. Στην πραγματικότητα, αυτές τις στιγμές τις φέρνουμε στο μυαλό μας, ακριβώς επειδή μας στιγμάτισαν, και μας πονάει που αυτές οι μέρες φαίνεται πως δεν θα ξανάρθουνε ποτέ.
Βασισμένη σ’ αυτά που έγραψα την προηγούμενη φορά περί αδράγματος της μέρας και ούτω καθεξής, οφείλω να ομολογήσω πως θέλω να κινητοποιήσω κάθε έναν από εσάς να ξαναδημιουργήσει τις στιγμές που ένιωσε απόλυτη χαρά. Ο δρόμος προς την ευτυχία είναι πολύπλευρος και μία από τις πλευρές που οφείλεις να προσεγγίσεις είναι να ακούσεις την επιθυμία του μυαλού σου για κάτι που έζησε και το ευχαρίστησε. Δεν λέω φυσικά να πέσεις στη λούπα της παρελθοντολαγνείας (όπως εγώ καμιά φορά – γκούχου γκούχου), αλλά δεν βρίσκω τίποτα κακό στο να πας να φας στο σουβλατζίδικο που έτρωγες μικρός και τώρα δεν πατάει άνθρωπος (με ευθύνη της ζωής σου βέβαια, γιατί μπορεί να πάθεις και τίποτα). Αν αφιερώσεις τόσο δα χρόνο και σκεφτείς τι σ’ ευχαριστούσε στις στιγμές που προανέφερα, θα καταλάβεις ότι πολλά από αυτά που σε κρατάνε σήμερα από το να χαμογελάς δεν έχουν καμία σημασία. Και αυτό γιατί; Γιατί παρόμοια περιστατικά του παρελθόντος ούτε καν τα θυμάσαι. Να δώσω ένα παράδειγμα. Τις προάλλες έφτασα αργά στο σπίτι μου, ο καιρός ξαφνικά είχε φτιάξει (έπειτα από τόσους παγετούς... πάλι καλά) και υπήρχε αυτή η μυρωδιά της ανοιξιάτικης υγρασίας που έρχεται συνήθως από τα χόρτα και τα λουλούδια. Έκλεισα στιγμιαία τα μάτια μου και για λίγο βρέθηκα στην Κέρκυρα. Τόσες και τόσες φορές πήγαινα στις 5 η ώρα για περπάτημα στο Μον Ρεπό και αυτή η μυρωδιά ήταν εκεί, αόρατη τότε, γιατί τη μύριζα κάθε μέρα, αλλά αυτή τη φορά έφερε δεκάδες υπέροχες εικόνες στο κεφάλι μου, γιατί ήταν έντονη ξανά, σαν να με χαστούκιζε στο πρόσωπο. Δεν μου πέρασαν στιγμή απ’ το μυαλό οι δυσκολίες που συνάντησα εκεί. Μόνο τα δέντρα σκέφτηκα, τα λουλούδια και αυτή την ανοιξιάτικη υγρασία που προμήνυε το Πάσχα και την τουριστική περίοδο, κατά την οποία το νησί θα βούλιαζε. Εκεί έζησα μια στιγμή ευτυχίας. Και σκέφτηκα να οργανώσω σύντομα μια εκδρομή και να ξαναπάω. Δεν υπάρχει λόγος να είναι εκείνη η τελευταία φορά που πάτησα το πόδι μου εκεί. Δεν υπάρχει λόγος να κάνεις ποδήλατο για τελευταία φορά, να συναντιέσαι με έναν άνθρωπο που συμπαθούσες και τώρα έγινε άγνωστος. Δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι να κάνεις κάτι που έκανες όντας μικρότερος.
Στόχος του μήνα; Βάλε κάτω όσα πράγματα απολάμβανες και σταμάτησες να κάνεις. Δες τι απ’ αυτά είναι νόμιμο και λογικό στην ηλικία σου (μην πας τώρα και κλέψεις κανέναν πρώην που παντρεύτηκε, είπαμε – εκτός αν είστε πλασμένοι ο ένας για τον άλλον, οπότε εκεί δίνω ένα ελαφρυντικό). Και άρχισε να το πράττεις. Αφού το κάνεις αυτό, ένωσε τις εμπειρίες αυτές με αντίστοιχες από το παρόν (φέρε, για παράδειγμα, έναν παλιό φίλο στην καινούρια σου παρέα) και δες πόσο διαφορετικά θα εξελιχθεί η ζωή σου.
Γιατί ό,τι είμαστε σήμερα το οφείλουμε σε αυτό που ήμασταν χθες, και αν το χθες το θάψουμε, τότε άντε να βρούμε τι είμαστε τώρα...
