Η μέθοδος της Δραματοθεραπείας ανήκει στην ευρύτερη ομάδα των θεραπειών μέσω των τεχνών και συνδυάζει ψυχοθεραπευτικές τεχνικές, όπως τεχνικές της αναλυτικής ψυχολογίας του C. G. Jung, με τη θεραπεία μέσω παιχνιδιού του Peter Slade και τη θεραπεία μέσω κίνησης και χορού του Laban.
Μία από τις πληρέστερες τεχνικές Δραματοθεραπείας είναι η μέθοδος Sesame (Σουσάμι), η οποία πήρε το όνομά της από τον αραβικό μύθο του Αλί Μπαμπά με τους σαράντα κλέφτες, όπου μία λέξη ξεκλείδωσε έναν ολόκληρο κόσμο, σαν αυτόν που υπάρχει μέσα μας.
Με αυτή την εικόνα στο μυαλό, ο δραματοθεραπευτής, στις ατομικές ή στις ομαδικές συνεδρίες, παρέχει τεχνικές από τον χώρο του θεάτρου, της μουσικής, του χορού και των εικαστικών, για να οδηγήσει τους θεραπευόμενους στο να εξερευνήσουν συναισθήματα, να ενισχύσουν τη φαντασία τους, να διαχειριστούν προκλήσεις με τα μέσα της τέχνης και να τονώσουν την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή τους – όλα σχεδιασμένα μέσα από παιχνίδια, δρώμενα, δημιουργίες και δράσεις.
Η ψυχοθεραπευτική αξία και η χρήση τους έχουν ρίζες στις αρχαίες θεραπευτικές τελετουργίες και τα θεατρικά δρώμενα διαφόρων πολιτισμών. Η σύνδεση του θεάτρου με τη θεραπεία για πρώτη φορά μελετάται επιστημολογικά, ως φορέας μάθησης και αλλαγής, ως η κατεξοχήν οδός προς τη γνώση του ανθρώπου και του πολιτισμού, από τον Αριστοτέλη στο έργο του Περί Ποιητικής. Εκεί εισάγεται η έννοια της «κάθαρσης» με ψυχοπαιδαγωγικό χαρακτήρα, όντας καθοριστική, για να οδηγηθεί ο άνθρωπος στην αλήθεια του εαυτού του. Aργότερα, και προς το τέλος του 19ου αιώνα, η τραγωδία επηρεάζει τον Freud στη σύλληψη της ψυχαναλυτικής θεωρίας, όπου η κάθαρση εξυπηρετεί την αυτογνωσία.
Η Δραματοθεραπεία, στη σημερινή μορφή της, εφαρμόστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 στην Αγγλία. Ο όρος Δραματοθεραπεία αναφέρεται στο Δράμα ως μια μορφή θεραπείας και ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των Ψυχοθεραπειών μέσω Τέχνης, οι οποίες αξιοποιούν τη μεταφορά και τη δραματική έκφραση για την ανάπτυξη της προσωπικότητας και των σχέσεων των συμμετεχόντων και μπορούν να λειτουργήσουν σε ομαδικό ή ατομικό επίπεδο.
Ως θεραπευτική τεχνική, η Δραματοθεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί σε ατομικές ή ομαδικές συνεδρίες. Στις ομάδες δραματοθεραπείας οι συμμετέχοντες δουλεύουν με θεματικές που τους αφορούν συλλογικά και είναι προσαρμοσμένες στην ηλικιακή ομάδα και τις ανάγκες τους. Δεν απαιτείται καμία προηγούμενη εμπειρία, ούτε η γνώση κάποιας μορφής τέχνης για την συμμετοχή σε μία συνεδρία δραματοθεραπείας. Στόχος της Δραματοθεραπείας είναι η ανάπτυξη της ψυχικής υγείας του ατόμου, διδάσκοντάς το νέους τρόπους διαπραγμάτευσης και αντιμετώπισης των καταστάσεων της ζωής του, επιφέροντας έτσι την ψυχική και συναισθηματική του ισορροπία. Βοηθά και αναπτύσσει την έκφραση και πέρα από τον λόγο, διευρύνει τον επικοινωνιακό ορίζοντα του ατόμου και κινητοποιεί τη φαντασία και τη χαρά του παιχνιδιού και της δημιουργικότητας.
Μέσα από τις τεχνικές της (role-playing, κίνηση, ζωγραφική, κατασκευή και αφήγηση ιστοριών, μάσκες κ.τλ.) επιτυγχάνεται η διερεύνηση των εμπειριών του ατόμου και η ανάπτυξη του φάσματος των συναισθηματικών και κοινωνικών ρόλων που διαδραματίζει στη ζωή του, ενώ παράλληλα αναδεικνύεται ο ρόλος του σώματος στην κατεύθυνση της ψυχοσωματικής θεώρησης του ανθρώπου. Μέσα από τη διαδικασία των εκδραματίσεων, δημιουργείται ένας δεσμός ανάμεσα στον εσωτερικό κόσμο του συμμετέχοντα, στην προβληματική κατάσταση ή εμπειρία και στη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Ο συμμετέχων επιδιώκει να επιτύχει μία νέα σχέση ως προς τα προβλήματα ή τις εμπειρίες της ζωής του, η οποία οδηγεί τελικά στη θεραπεία. Ο στόχος είναι να ανακαλύψει και να βιώσει μέσα σε αυτή την καινούρια σχέση έναν νέο –πιο λειτουργικό για τον ίδιον– τρόπο αντίληψης των πραγμάτων.
